Ms. 2.5
The figurative Language of yethe Prophets
Prophetarum sermo figuratus mysticus in collatione
corporis politici cum corpore systematis politici cum systemate naturali et partium unius cum
alterius partibus analogis analogis maxime consistit [ut Corpus illud naturale
aliquando 1 totus mundus est constans ex cœlo terra et
mari, et quæ in ijs sunt: aliquando cœlum et quæ in eo sunt
vel 2 mundi pars aliqua ut compages cœlestis, vel cœlum
vel terra, vel mare et quæ in ijs sunt: aliquando
unium tantum animal aliquot sive illud ars sit sive Bestia
sive animalium agmen ut Avium Bestiarum piscium vel etiam uni ut aAvis, Bestia, Piscis Si Si unicum tantum regnūum
consideratur exhibetur significatur illud per aliquando per mundūum
Si unicum tantum regnum consideratur, significatur
illud per mundum totum, si plura sunt regna, significantur
omnia per mundum totum, singula per diversas partes
mundi, et si regnorum numerus, præterea ut etiam per diversa animalia ubi eorum singulorum eorum qualitates, & actiones
non possunt sic satis exhibere ponantur sunt plures inter se melius per singula Animalia descri
beire possunt.
Prophetarum sermo mysticus originem ducere videtur a collatione
regni vel regnorum systematis cum systema mundi politici cum mundo naturali et partium unius cum partib alterum partibꝫus certoque
mundum politicum aliquando est intelligo regnum et aliquando regnorum congeries
et per partes ejus homines, hominum genera societates, sacras Ecclesias, civitates, tribus, gentes, principatus,
et regna conjuncta.
Systema politicūum
est hominum
societas, tribus,
gens, regnūum,
regnorum con
geries. Syste
ma naturale
Mundus constat
ex cœlo terra
mari et quæ
in ijs sunt.
Et Inin hæc collatione regni unius vel regnorum congeriei
cum mundo toto ponitur significat 2 Sol pro regem et potestate
eo regis potestatēem regiāam, 3 Luna corpus fæmineum mutabile, superstitiosum, sole illustratum corpus profitentem religionem splendore solis lucentem id est religionem regni dignitatem
regiæ proximam puta Reginalem vel sacerdotalem religiosorum 4, majores stellæ Principes
& reges inferiores, totum stellarum systema populum 5 stellæ cœli generaliter sumptæ populum Regni vel
populi partem selectiorem putant servos Dei. 6 Cœlum
Curiam Regis, honores, dignitates et virtutes in quibus stellæ collo
cantur. 7 Nubes multitudinem populorum. 8 Terra et 9 aqua
populum inferiorem et aliquando diversos populos. 10 Mare congeriem populorum in magna
ditione vel in magno corpore politico, regnum ingens. Naves, – – – Montes et insulæ Flumen et
fontes aquarum populos sub populos diversos 11 et Aquæ multæ & flumina populos diversos, regna
plura minora, gentium principatus vel secundūum varietatem, provincias regni. Fontes aquarum
urbes capitales populorum. Montes & insulæ, urbes vel
& aliquando templa et Altarium Speluncæ
et montium ædificia urbium & ædificiorum
Fontes aquarum urbes capitales populorum2
maximè verò autem propugnaculorum, palatiorum et Templorum
Vegetabili [12 Inundationes tot fluminem maris vel fluminis invasiones hostiles.
13 Aquarum exiccatio diminutionem vis militaris.] Fontes
aquarum urbbes capitales populorum. 14 Montes et iInsulæ
urbes et aliquando Templa et Altaria. 15 Speluncæ & rupes petræ
montium, concava urbium ædificia & ædificiorum ruinas
maxime vero propugnaculorum palatiorum & Templorum.
16 Naves ædificia publica concursibus populorum destinata
Naves mercatorij ædific Templa, Naves bellicæ propug
nacula urbium, exercitum munitas urbes urbes munitas, & propugnacula urbium
classis exercitum. 17 Vegetabilia ut Arbores & herbæ, 18 Arundines &
homines diversorum generum. Animalia ut 20 Aves
cœli, 201 Bestiæ terræ, 219 Insectarum agmina, 22 pisces maris et flumi
num, hominum societates exercitus [et regna.
regionem sterilem rerum spiritual[ium & 23 Caro divitias quibus
vescuntur hæc animalia. [Eremus regionem bestijs
vastatam, regionem excaurorūum & sive temporalium sive spiritualium
& sterilem terram regionem spiritualiter desolatam et sterilem & bestijs infestatāam.
[ubi verbi Dei fames est. Amos 8.11.]
When several Kingdomes are considered together
Quando regna plura simul considerantur, ponuntur
aliquando cœlestia terrestria et marina pro diversis populis
Sed ut numerus proprietates qualitates & mutuæ relationes & actiones regnorum in
se mutuò distinctius describantur significant usurpant Prophetæ
corpus aliquod naturale pro significando corpore politico
Luna potestatem fæminam regiæ proximam, fæmineam mutabilem luceque solaris potestatis
lucentēem potestatem fæmineam puta reginalem vel potius sacerdotalem
Sol potestatem potestatem regiam regem una cum corpore Magistratum per quod potestas
regia diffunditur. Luna potestatem [regiæ proximam, fæmineam, in solus
potestatis splendentem puta] sacerdotalem [i [summum de sacerdotem & cæterosque
omnes put quibus committitur potestas æqua sive circa exercitiam religionis regni st a rege stabilitæ]
fundatur residet. eosque] omnes ad quibsus hæc potestas ducentem dimateat in
religione a rege stabilita.] eosque in quibus hæc residet.
Charectum, scirpus, calamus, juncus
Messis et Vindemia finem in eundem finem universalem bonorum et malorūum
in fine fine mundi. Vvarum calcatio in Torculari pœnam damnatorum in
barathro.
Et quando plurum regnorum proprietates relationes
mutuæ et actiones regnorum distinctius describendæ sunt ponitur significāantur regna & hominūum societates & per agmina animaliūum
agmen ut Locustarum, vel Equitum, Piscium vel etiam unicum aliquod animal pro regno
ut Loc Aquilāam, Leonēem, Vrsāam, Agnum Dracone Bestiāam anomalam, Ranam Agnusm, Femināam, filium
masculum, Virum, quibus vel denique
per Angelum in humana specie.] Sed quando proprietates qualitates, relationes & actiones mutuæ reg
norum et gentium & societatum tribuum, gentium Personarum per populorum
Principatuum et Regnorum distinctius describendæ sunt singificantur hæc per
Animalia; et aliquando quidem per Agmina animalorumium,
ut Piscium, ferrarum Locustarum, Equitum Avium; aliquando per animalia singu
la ut per Leonem, Vrsam, Pardum Aquilam, Draconem, Bestiam anomala anomalam decemcornupetāam,
Bestiam bicorneam, Ranam, Bestiam oculis plenam Agnum, Fæminam, filium masculum, Virum, vel denique per
Angelum in humana specie. Et ubi Animal pro
regno ponitur, ejus capita si plura sunt significant
distinctionem regni in capitales partes sive collaterales sive successivas,
Cornua numerum regnorum in capitu cujus sunt cornua,
Oculi prudentiam animali regnum soli
polica valore in pollicus et prudentem et si prætersupernaturales
sunt, Videntem & Prophetum prophetici generis. Os
tem legislatorem dictatorem legum et si præsutpernaturale est legis Prophetam 3 vel expositorem Legum Dei seu Prophetam prophetici generis.
Dentes Militares hostes Exercitus vel Phalangas militum ex quibus exercitus
constant. Si quis crura pedesque suos ferreos factos videre visus fuerit si rex est
vitam longam fruetur et hostes suos conculcabit. Achmet cap 114 Pedes Ala Pedes cum unguibus exercitus etiam &
Phalangas exercituum. Alas Numerus pedum et digitorum pedis numerum dynastiarum in regno toto Alarūum expansio victoriam
expansiones in victoriarum et dominij (2. Esdr.), Numerus alarum numerum
dominiorum vel regnorum ex quibus regnum totum constat dynastiarum in regno toto.
Cauda cauda pedisequos et potestatis comites ut et si forma est serpentina pedisequos & potestatis comites
et si ita exercitus militum ubi ea est formæ ita ut Bestia Animal cum ea pugnare
possit. significat exercitus aliter pedisequos & potestatis comites
quo Corpus Bestiæ Animalis corpus regni quod his membris regitur
ac defenditur. Caro divitias Ossa robur et fortitudinem regni
caro divitias quarum copia vel inopia regnum pingue vel
macer est, quasque victis alijs regnis devorat Et hæ sunt
regni partes præcipuæ. Passiones et affectiones sequuntur.
Ascendere in cœlum exaltationem magnam significat
Ascendere in nube exaltationem in multitudine populorum.
sedere et veli pro lubitu veli ex nubibus ex victoriam et dominium in multos populos
‡ Decidere de cœlo vel dejici Descendere2 decidere3 vel dejici1Dejici descendere vel decidere de cœlo in terram amissionem dominūum honoris2 et potestatis, item defectionem a
vera religione. Incidere in Aquam interitum incidentis. Ascendere ex Abysso ortum falsæ religionis
Splenditia diffusio dominium quo dux et regni gloriam pro lubis copia Achm c 167. resera. Projici in Abyssum interitum falsæ religionis.
Lucere ad instar solis, dominium lucentis et regni gloriam pro lucis fulgore
Achm. c. 167. In luce esse gaudium felicitatem et veritatem, in tene
bris esse miseriam et errorem. Achmet. Solem Solem nubibus – Solem nubibus vel fumo obscurari, oppressionem Regis per
hostiles exercitus. Solem lunam et stellas obscurari, perenti
vel occidere, interitum regni, vel desolationem ejus tenebris
proportionalem. # # Igne combureire, consumptionem combusti per bellum. Solis calore
aduri, pœnam et afflictionem a Rege pro modo commustionis per bellum
Ignitum Apparere ad instar solis (Apoc. 1.16.) æris fusi (Apoc 1.15) flammarum ignis
(Apoc 1.14) aut ignea substantia amictum esse (Apoc 12.1 & 19.17) aff vehemen
tem afflictionem sub hoste bellum vel persecutionem movente inferente. Terræ motus, bella et motus regnorum. motum
Motus cœli et terræ, tantos regnorum motus ut ipsa regna
subvertantur et ruant. Venti bella diuturna et continua
Turbines bella magis violenta pernicitiosaperniciosa et brevia. Procella gran
Tonitrua & Grandines, prœlia devictis illis in quos procella
immittitur, eaque magis valde exitiosa si grandinis particula reg
ni globuli describuntur magni vel igne (id est fulguris) et sanguine mixti
✝ ✝ Maris vel fluviorum inundatio invasiones hostiles. Aquarum exiccatioexsiccatio
diminutionem vis militaris. Aquas fieri ameras vel in fel et Absynthium
converti & aquas ameras bibere, afflictionem vehementem idque potissimum
per hostiles ingressiones. Aquas aut Lunam in sanguinem converti et
sanguinem bibere cædem figurate dictam rei significata id est dissoluti
onem regni vel societatis ecclesiæ vel societatis cujusvis cujusvis significatæ
Occidi vel moriri dissolutionem corporis mystici. Pluvia benedictionem Dei. Aqua viva spiritum Dei. Aquæ amaræ, aquæ
feci amaras fieri, in fel et Absinthium convertæ afflictionem vehementem. ☉ ☉ Potio in Ebrietas aut Potio errorem et afflictionem Conversio aquarum & Lunæ
in sanguinem cædem spir figurate dictam seu dissolutionem id est illius dissolutionem regni vel societatis.
per aquas in sanguinem aut Lunam significatæ. id est id est dissolutionem sive
Mors dissolutionem corporis hominum sive corpus illud civile sit sive Ecclesiasticūum Animalium dissolutionem corporum civilium et
ecclesiasticorum. Nuditas desolationem. Vulnus Vulnus regnūum percussūum
bello. Vlcus putridum afflictionem diuturnam per bella. Dolores
Gentis idem quod ulcus. Dolores Mulieris parturientis vehementem afflictionēem4 afflictionem Ecclesiæ persecutæ, Nuditas desolationem.
Stella. Luna mundi. Tenebræ. Solis Lunæ et stellarum obscuratio, percussio converso
in sanguinem. Cœlum. [Nubes [Terra & Ascendere Ascendere in cœlum Ascendi in nubi vel in
aut. Terra. Dejici in terram. Ascendere ex Abysso Terra seu globus
terraqueus. As Dejici in terram. A [Subsidere in aqua. Ascendere ex aqua
Abyssus. Dejici in Abyssum. Ascendere ex Abysso.] Terra et globus terræ Terræ motus,
motus Cœli at terræ. Fumus. Nubes. Venti. Turbines. Grando. Tonitru. Fulgur. Ignis. Pluvia. Iris.
Igne comburi solis calore aduri Ignitum apparere [Ascendere de terra
in cœlum. Ascendere & veli in nubibus. Dejici de cœli in terram.
Oriri ex terra ex Abysso. Descendere in Os terræ, Descend in Abyssum. Aqua
Ascendere ex aqua, subsidere in Aqua. Mare.] T Terra & Aqua.
Mare. Aquæ multæ. Fluvij &c
Ascendere descendere Ascendere de terra in cœlūum. Ascend & vel in nub. Descend
de cœlo in terram. Ascendere ex terra. Descendere in Os terræ.
Ascendere ex Abysso. Descendere in Abyssum. Ascendere ex Aqua
subsidere In Projici in aquam et subsidere.
Igne comburi, aArdere vel igne comburi consumptionem rei
per bellum. Solis co
Os. Vox in magna bellum, præsertim si indistincta inarticulata sit. Silentium.
Sigillari sigillo Dei
Numerari
Mensurari
Dies mysticus annum. Stadium mysticum curriculum temporis.
Altare Incensa
Harps Lyræ
Tubæ
Mercatores.
Miracula.
Prophetare
Pluvia
Virga ferrea
Virgines
Bride sponsa, sponsus
Ke Clavis
Ostium
Librum comedere
Visio rei speratæ, fruitionem rei per impletionem prophetiæ
5
Ex tubis constat hos septem Angelos sacerdotes esse. Nāam
Nam sacerdotibus Q Stant autem Angeli septem ante Thronum Deum
etid est ante Adytum Templi, et ex loco ubi tubis
canunt colligo clangores illos all quod allusum sit
ad ritum sacrificiorum. Itaque septem clangores Ang
infer insinuant septem fieri sacrificia. Et rectè.
Nam clangores sunt ‡‡ Ier. 4.5 & 6.1 & 51.27 Hos. 5.8. Ioel 2.1, 15. Zehc.Zech. 9.14 & &c typhus totidem bellorum et aa Ezek. 39.17. Isa. 34.6. Ier 46.10. Zeph. 1.8. sacri
ficia sunt typus cædium in bellis, Et perinde ad si
singulos tubarum clangores bella describuntur et cædes describuntur, ut posthac
fusius explicabimus.
Allusum est igitur est hic ad septena sacrificia quæ per
septem dies magni alicujus festi Iudaici immolabantur.
Nam singula Festa magna trip Festum autem triplex
erat, Per Et signo Et singula quidem festa Tria erant Et ejusmodi duo solum erant festa, Per una PachæPaschæ altera hebdomadarum Tabernaculorum
Erant autem festa tria magna divinitus instituta, Pascha,
Festum hebdomadarum et festum Tabernaculorum
& singula per septem dies durabant. At Et Festum
verò Tabernaculorum hic designari puto ob sequentes ratio
nes. Primo quod sacrificia longè majora erant per
singulos hujus septimaniam dies hujus festi quam per
septimanam dies Paschæ atque adeò Tubæ multò magis jam
resonabant Deinde quod Agnus paulò ante visus in
Adyto templi respondet (uti diximus) summo sacrdoti
die decimo septimi mensis Adytum ingresso quotannis
ingredienti. Quo tempore Sacerdos Et ille dies manu
ducit nos ad festum subsequentsem quod die decimo
quinto ejusdem mensis cœpit. Denique Præterea quod festum
hoc celebrari cœpit quamprimum Agnus librum
aperuerat librum. Liber ille uti diximus respondet
libro legis ad latera Arcæ fœderis ad & reposito id est seu quasi
in manu D manu dextera Dei super Arcam sedentis reposito.
Hic liber aperiri et legi potuit ubi sigilla omnia aperta
erant et non prius. N Et mos erat hunc librum Legis
produci et singulis hujus festi diebus in anno sabbatico coram omni populo legi
et exponi (Deut 31.10. Nahum 8.18 ) Aperiri autem
et legi potuit liber ubi 6 et non prius, Et proinde tunc incipit festum libri lectio
et libri lectio designat Incipit autem libri Aperiri
autem et legi potuit liber ex quo sigilla omnia aperta
et erant et non prius. Et sigilla apperiuntur ut liber legeretur in
Ecclesijs. Nam ideo clauserat Daniel et non legeretur
id est ut non intelligeretur. Quamdiu Agnus Manse
rat liber clausus id est absconditus et ab Ecclesijs non
intellectus a tempore Danielis. Clauserat librūum Daniel ut
non legeretur id est ut non intelligeretur in ecclesijs &
nec Agnus aperiret. Mansit liber clausus usque ad aper
turam septimi sigillo omnium sigillorum ultimi sigilli. Eo
aperto incipit tempus ubi libri aperti liber non am
plius signatur. non amplius clauditur Iam incipit liber
apertus esse id estpalam palam fieri quoad inter
pretationem prophetiæ. Iam incipit pr intelligi id est
legit in ecclesijs. Et ubi liber incipit legi ibi
festum tabernaculorum incipit primus est dies legendæ leges in festo
Tabernaculorum. Denique quod Turba palmifera hoc
festum designari patet ex Turba palmifera qua præcedente multitudine habentium palmas in manibus
& clamantiūum Salus Deo nostro et Agno (id est Hebraicè
Hosanna) Deo nostro et Agno. Nam hic Nomen erat mos Iudæo
rum in festo T illo, et cujus etiam dise omnes ab acclamationibus populi
palmifas erit dein hujus ferentis nominabantur Hosannah ut
habent ✝ Rabbini tradunt T Ejus dies omnes a po
pulo palmas ferente & clamante Hosanna na
Singulis ejus diebus et præsertim primo et octavo
populus omnis palmas ferebat in manibus et clamabat
Hosanna, et inde etiam dies illi nominabantur Hosanna
uti tradunt ✝✝ Talmud. tractat de festo Tabernac. cap: הליל הליל. Vide Tremel. Ioh. 7.37 Rabbini. C
Decima igitur die mensis septimi (quæ quoniam dies est expiationis aptissimus est typus primorum temporūum in quibus per Agnum cæsum expiati fuit f sumus aAgnus ille qui sum
mus est sacerdos noster A vel Ad in Adytūum templi ingressus librum
accipit qu æqu de latere Arcæ quasi e manu Dei Allusum est igitur est hic ad septena sacrifica quæ per septem
dies magni festi Iudaici immolabantur. Ejusmodi autem duo
solum erant festa, nimirum Paschæ et Tabernaculorum; et cum
festo Tabernaculorum hic omnia quadrant. ut Sacrificia
hic longe majora erant quam die septem diebus Paschæ, et
series rerum per singulos dies optimè respondent prophetiæ.
Dies decima mensis septimi quatenus dies erat expiatio
nis, aptissimus est typus primorum temporum in quibus per Agnūum
cæsum expiati sumus. Hoc die Agnus qui verè summus est sacerdos
noster in Adytum Templi ingressus librum de latere Arcæ
quasi e manu Dei accipit et eadem die (qua quoniam dies est expiationis) quo Agnus
currente per eodem typus est aptissimus primorum temporum in quibus Agnus pro peccatis carnis expiatio factus est aperit primum sigillum et sex sequentibus
diebus alia sex sigilla, nequaque die ita ut septimūum
sigillum apertum fuerit die decima septima sexta
Nam tradunt Rabbini librum Leges hac die exptam legi, singulis singula. Die7 Die autem decima quinta concipe festum ubi sextum
sigillum aperitur concipe festum celebrari a sanctis ob subversionem regni
hostilis et fugam hostium se hostium se abscondentium
in petris et speluncis & petris montium a facie Dei
et Agni, c
8
Cum igitur nemo alius repertus est dignus aperire librum
apparet Agnus tanquam cæsus. Et hoc alluditur ad Agno Agnūum
sacrificium diurnum agni in templo. Agnis tamen cædes ad Altare
non describitur. Illud impium erat et ab impijs perpetraba
tur. Ideoque Agnus ponitur potiùs in medio Throni &
in medio Presbyterorum et in medio bestiarum quatuor Ani
malium et in medio Presbyterorum id est in Ayto
Adyto Templi quod utique Cœlorum typus est in quæ Christus
jam introijt, ut fusè explicat Apostolus Paulus Hebræus EtQuo
hoc insuper alluditur typo allusum est ad summum sacerdotem quotannis ingredientem
in Adytum, significatur verò ingressus an Christi in cœla
Nam Adytum typus fuit cœlorūum et ingressus annuus summi Sacerdotis in
Adytum typus ingressus Christi in cœla ut fusè explicat Apo
stolus Paulus Heb. 9.
Sequitur deind
Postquam Agnus librum acceperat librum de dextera se
dentis in Throno procidunt bestia quatuor Animalia et Pres
byteri
Postquam Agnus acceperat librum de dextera sedentis
in Throno procidunt quatuor Animalia et viginti quatuor
Presbyteri coram Agno habentes singuli Cytharas et Phialas
aureas plenas odoramentorum quæ sunt orationes sanctorum, & canticum novum canunt &c. & Atque
Hhis alluditsum est ad cultum Iudaicum in Templo per laudes et
musicas Cytha in musisismusicis instrumentis & ad & cantu et in sacrifi
cijs oblationibus adolendis odoramentis menses, Circa Templum enim sunt qui Cytharas
habent Significatur verò cultus ille Christianus qui per tempora
Ser Apostolica vigunt & florere cœpit ex quo Christus de
mortuis resurgens & in cœlum ascendens plenam accepit
a patre prophetiam a Patre per librum signatum significatum, florere cœpit
Cytharæ et Cantus significant cultum per laudes et
gratiarum actiones, Phiala incensarum odorametorūumodoramentorūum plena cultum per
orationes ut in expressè dicitur in Apocalypsi, quippe
tempore incensi populus omnis Iudaicus orabat Luc 1.10.
Scians igitur quod Apocalypseos scopus non minimus est cultum verūum
et falsum Christanum et Antichristianum distin describere
et ab invicem distinguere ut qui Prophetiarum studiosi
sunt veritatem inveniant dum reliquus mundus
universus admiratur post Bestiam. Ipso Prophetiæ
exordio quod temporibus Apostolicis respondet describitur cultus9 cultus verus per adorationem Dei et Agni, postea ubi
ad tempora Antichristiana pervenitur describitur falsus
ille cultus per adorationem Bestiæ et Imaginis. Cultus uterque in hac prophetia describitur ut qui prophetiarūum studiosi sunt veritatem inveniant dum reliquus mundus admiratur post bestiam. Quod
meditatione profunda dignum est.
Finita veri cultus descriptione aperit Agnus septem
sigilla: quo facto Ecclesia quasi in gratiarum actionem
festum Deo celebrat. Nam postquam sigillum septimum
apertum est, fit silentium in Cœlo (id est in regione
Templi) quasi media hora, et interea apparuit Vidit Ioannes Angelos septem
Angeli quibus stantes in conspectu Dei & ijs dantur septem Tubæ et etalius Angelus
venit et stetit ad Altare habens thuribulum aureum &
incensa multa offert adjunctis precibus sanctorum. Dein Angeli septem successivè Tubis canunt. super altare aureum. Per hunc
Angelum intelligendus est summus Sacerdos Hic Angeli Illi septem An
geli stantes in conspectu Dei prius designabantur per septem Lampades ante Thronūum & per septem
oculos Agni, & alludunt ad sacerdotes Hebræorum quippe
qui soli Tubis canebant quibus proprium erat tubis canerea. Octavus verò Angelus oratoris
sacra faciens et qui una cum incensis multis offeretns preces orationes
sanctorum alludit ad Pont cæteris nobilior est et alludit ad pontificem maximum Iudæorum sacra facientem ad altare aureūum significat verò Christum est mediator atque et intercessorem rationūum
nostrarum, & & verè pontifice maximum alludet ad summum Sa Pontificem maximūum
Hebræorum sacra facientem ad Altare aureum Quo Incensi tempore
mos erat populum omnem Iudaicum orabatret extra Luc Templum Luc 1.10 adque
& Hinc dicuntur incensa dari orationibus infra cum incensis oblatæ pro altare aureum offendi
Hinc etiam silentium f in cœlo quasi media hora, nempe
toto incensi tempore.]
Finita veri cultus descriptione, aperit Agnus septem si
gilla. Iis designantur tempora totidem successiva. Et allusūum
est ad morem Iudaicum numerandi numerandi tempora
omnia ad usque septenarium. Dies perpetuo numerant usque ad septimum,
annos item et septiman hebdomades annorum. Inter Pascham et
Pentecostem hebdo septem numerant hebdomades dierum. Et ut sep
timus dies et septimus annus ipsis sacer sanctus est, sic etiam septimus
mensis. Origenes Homil 23 in Numeros: Sicut enim inter dies septi
mus quisque observatur sabbatum & est festivitas: ita et inter
Menses septimus quisque mensis [sc. ab exordio anni] Sabbatum est
mensium. Agitur ergo in eo festivitas quæ dicitur Sabbata
Sabbatorum &c Septimo igitur Sigillo allusum est ad tempus
altiquod sacrum et sabbaticum, ut et septima Tuba. Et rectè nam ad septimūum sigillum describuntur sacra tempori sabbatico congruentia. et quantum sentio tempus illud septimus
et mensis Ante primum sigillum Et quantum sentio tempus illud
est solennitas septimi mensis. Solennitas primi mensis typus fuit
passionis et resurrectionis Christi, Si ea septimi typus est ultimo
rum temporum Et perinde sub pr ad septimūum sigillūum apertum describuntur sacra
Iudaica & alter per incensa et Ante primum sigillum cultus ex
hibetur Deo et Agno et rursus sub sigillo septimo. Sus per melica multa dat super ad Altare aureum et per clangores Tubarūum ad septima sacrificia ecclesiastici describi sacra peracta describuntur sunt.
Dat dein Angelus incen tempori sabbatico congruentes Adolentur incensa multa super Altare aureum
et ad septena sacrificia tubis canunt clangunt Angeli septem. Ante primūum
sigillum sacra peraguntur et rursus in septimo Et Deinde ad clangorem
septimæ Tubæ rursus fit sabbatum. Nimirum illud ipsum de quo
Apostolus Paulus loquitur Heb 4.9 & cujus typus est dies septimus. typus est.
Regna Tunc enim factum est regnum hujus mundi,
Domini nostri et Christi ejus & regnabit in sæcula sæculorum.
Et viginti quatuor seniores proni adorant Deum et mortui judicantur.
Apoc 11.15
Si ad tempus septimi sigilli aperti referendi sunt dies Tubarum, si
Tempora sex ante præcedentes aperturam septimuim sigilluim apertum alludu
præcedunt decimum diem septimi mensis.
Vtrum sigillorum inte
M Ad usque mensem septimum mansit liber legis clausus
in Adyto Templi
Libri aperti typus fuit mensis septimus Anni sabbatici. Ad usque men
sem illum liber Legis mansit clausus in Adyto templi, [tunc
autem productus fu in lucem productus fuit et lectus coram] neque neque enim quenquam ante diem decimum hujus mensis Adytum
ingredi licuit. Intima Templi pars, (ait Iosephus l (lib. 6. de Bello
Iud. cap 14) – inaccessa et inviolata et invisiblis ad omnibus
habebatur sanctique sanctum vocabatur. Et hinc Ioannes flebat
multum non tantum quod nemo dignus inventus est aperire
librum nec videre eum. Tantum abfuit ut Tantum abfuit
ut quisquam librum aperiret ut vel ipsum videre nemini concessum fuerit
Agnus autem primum cæsus Agnus tamen Christus tamen suo sanguine non anno sabbatico
Tauri non per sanguinem hircorum aut vitulorum (mense septimo)
sed per proprium sanguinem (mense primo) anni sabbatici introivit semel in sancta Heb. 3.12. Iam
primum primūum visus est Agnus quasi cæsus visus est in medio Throni, librumque fati
dicum accepit e manu patris. Et inde per seriem sigillorum
transitur ad mensem septimum, quando liber penitus resignatus
aperiendus erat et coram omni populo legendus. Aut si
tantum hoc omne tempus sigillis solum aperiendis nimium videatur, assumatur brevi
us quodvis Deo eo nil statuo. Affirmaotur tantùm quod per tempora post Tubarum omnimodāam libri resignati
onēem sequentia allusum sit ad dies solennes mensis septimi quando in quibus liber legis
de latere Arcæ deproni aperiri & coram omni populo legi solebat.
et explicari solebat. [Nam libri illius lectio et interpretatio
typus hic factus est interpretationis libri Prophetiarum; et significat eas
pe non intellectum iri sub sub sub sigillo uno vel pluribus clausas fore
non prius legi id & apperiri & spiritualiter legi seu intelligi posse quàm tempus ultimi sigilli
apperiendi adventaret per aperturam ultimi sigilli significatum.
Christ Agnus sigilla aperiens & librum tandem apertum legens typus est ecclesiæ, ut per ejus
septem cornua quæ sun et & septem oculos quæ sunt septem ecclesiæ et septem per septem
oculos qui sunt septem Angeli ecclesiarum manifestum est Ecclesi
a vero postquāam omnia libri sigilla libri aperuit et aperta sunt incipit ipsum librūum aperire spiritualiter librum apertum inspicere
aperire et et legere et interpretari ubi incipit recte intelligere impletionem phrophetiæ, et tamdiu
pergit legit quoad usque interpretationem totam intellexerit id est recte
et coram interpre de impletis recte interpretari coram omni populo ut
postea per duos testes prophetantes significatur.] Sed inde Nam septi
mo sigillo aperto describuntur statim sacra decimi diei mensis septi
mi & subinde deinde Tubis canunt Angeli septem ad sacrificia
festi Tabernaculorum.
Vbi Angelus Agnus septimūum sigillūum aperuit Primum igitur fit fit primo silen
tium in Cœlo per semihoram (id est in regione Templi) per me
diam horam sequuntur sacri
fi descriptio magni alicujus festi Iudaici per sacrificium
incensarum multarum super Altare aureum litata litata et per et subsequentes clangores Tubarūum ✝
ad septena sacrificia. Incipiebat dies cum oblatione incensarūum Primo marte apud Iudæos conducebantur incensa et ideo ab incensis incipit festi hujus celebratio.
Iudæis mos erat tempore incensorum orare extra
Templum Luc. 1.10. Et hinc
Primum igitur fit silentium in cœlo (id est in regione
templi) quasi media horâ & Angelus ad Altare aureum sacra facit incensorum: Nimirum in Sacris ubi vis ferè
gentium silentium de religione erat, & apud Iudæos Apud Id a Iu
dæis observatum solitum tempore Incensi. Toto hoc tempore
silebant omnia et populus tacitè secum precabatur
extra templum Luc. 1.10. Et ideo cum incensis ab Angelo hic conjunguntur
Interim videt Ioannes Angelos septem
preces sanctorum.
10
Peracto incenso, et igne Altaris in terram dejecto, statim
facta sunt voces et tonitrua & fulgura & terrræ motus id est
ex Throno seu aAdyto Templi ut cap 4.5. Allusum est hic
ad oraculum Bath a Iudæis dictum BATH KOL id est filiam vocis seu
tonitrui. Nam eadem vox tonitrua Hebræi קולות tam voces Baruch etiam & tonitrua et significat
voces appellant. Et unicam Vnde forsan hic voces & tonitrua
per figuram ἑν διὰ δυοιν sunt voces tonituritonitrui. Quod genus
oraculi solum solum post captivitatem Babylonicam Iudæis
apud Iudæos mansit. Et Exempla ejus habemus ut in Evangel
in Evange Sic in Evan Sic ad Christum precantem Christo Pater glo
rifica nomen tuum, venit vox e Cælo quasi tonitrui dicens
et glorificavi et iterum glorificabo Ioan 12.28 Vnde turba
quæ actabat et audierat dicebat tonitru esse factum. Alij dice
dice
bant AngeusAngelus ei Io locutus est Ioan 12.28.
Peracto Incenso et igne Altaris in terram dejecto, simul
finis imponitur semiho silentio illi in cœlo. Nam statim facta
sunt voces et tonitrua, et fulgura et terræ motus. Per
voces et tonitrua aAllusum est puta hic ad multitudinis murmur
confusum quo statim post tempus prec incensi et precum
renovari cœpit Voces hæ sunt multitudinis silentium quod per semihoram duraverat abrumpentis. Nam vox multitudinis per voces quascunque
magnas significantur in Apocalypsi et speciatim per to
nitrua. Sic Sic Audivi, ait Ioannes, quasi vocem turbæ magnæ
& sicut vocem aquarum multarum & sicut vocem tonitruo
rum magnorum dicentium Alleluja quoniam regnavit
Dominus Deus noster omnipotens. Gaudeamus et exaltemus
et demus gloriam ei Apoc 19.6. Vox turbæ magnæ
et vox aquarum multarum (quibus turba significat)id est populorum multorum)
et vox tonitruorum hic hic idem hic diver
sæ sunt expressiones ejusdem rei magnorum hic idem sunt. Sic rursus aAudivi, ait,
vocem de cœlo tanquam vocem aquarum multarum
(id est populorum multorum) et tanquam vocem tonitrui magni, & vox quam audivi
(erat) quasi sicut Citharædorum citharizantium in citharis suis Apoc 14.2
Vox aquarum multarum id est populorum multorum
et vox tonitrui magni hic idem sunt et & cantabant quasi
& canticum novum Apoc 14.,2., Allusum est hic ad sonum
multitudinis Iudæorum cantantium et citharizantum in Monte Sion id
est in regione Templi juxta institutum Davidis & aufertur
sonus ille voci aquarum multarum, quibus populi multi semper
significantur, e voci tonitrui magni. Et eodem modo vocis
et tonitrua post silenti mediam horam silentij, sunt voces multitudinis11 voces multitudinis voces significant, sive per voces illas
murmur confusum intelligas, sive (quod malim) accla
mationes & cantus sonos canentium et instrumenta musica pulsantium in Templo hypmena in musi
cis instrumentis secundum institudtum Davidis sancti utique. Primum
precibus, dein laudibus & gratiarum actionibus Deum
adorant colunt. Cum Vocibus autem et tonitruis apud conjun
guntur fulgura et terræ motus partim quæ ob
elegantiam typi; Nam hac naturaliter conjunguntur
partim ad exprimendam vehementiam populi adorantis
et efficaciam cultus. Sic ubi Christiani primitivi congregati
orassent motus est locus ubi erant congregati Act
4.31. partim denique ab ut typus rei significatæ fieret
aptior et plenior. Nam per silentium ad semiho
ram significatur tempus pacis, & per subsequentes voces et tonitrua
et fulgura et terræ motus subsequentia bella &
regul ut motusque populorum. quæ per per additionem fulgurūum et terræ
motusum clarius describuntur. redditur clarior. redditur.
Post editas populorum voces præparabant se septem Angeli
ut Tuba canerent. Et Nimirum sacrificia jam
fieri concipiendum est. Nimirum temporibus sacrific
Nimirum Et sacrificia jam fieri incipere concipiendum est. et Nam
toto sacrificij tempore sacerdotes tubis canebant præsertim
in diebus festis Num 10.10. Nam festis diebus Sacerdo
tes Tubis canebant dum tempore sacrificiorum. Num 10.10
Nam tempore sacrificiorum Sacerdotes tubis canebant clangebant,
præsertim festis diebus Num. 10.10 2 Chron 29.27, 28. Ecclesiastic. 50.16 Buccinis, ait Iosephus,Antiqu. l 3 c. 11.
sacerdotes utebantur tempore in sacrifjicijs in quibus
victimas cædi mos est, tam sabbatis quam cæteris diebus.
Angelis itaque hic allusum est ad Sacerdotes. Qui dedit
orationibus sanctorum incen sacra fecit incensorum una cum precibus sanctorūum ad
Altare aureum summo respondet sacerdoti & Christum
significat vere summum sacerdotem et solum unicum precum ut
nostrarum mediatorem et intercessorem apud Deum. Cæteri
septem angeli locum cæterisūum sacerdotibusum supplent
pro cæteris sacerdotibus poni constat ex Tubis, quippe
cum proprium fuerit sacerdotibus apud Iudæos tuba canere.